Het verschil tussen Fibromyalgie, CVS, ME en MS

↵ Vorig level

Alhoewel dit niet altijd het geval is, gaat Fibromyalgie soms gepaard met een aantal andere klachten, waaronder het chronische vermoeidheidssyndroom (CVS) en myalgische encefalomyelitis (ME). Het is eenvoudig om bij de diagnose van Fibromyalgie verward te raken met andere vergelijkbare gezondheidsklachten.

Het klopt dat er een groot aantal overeenkomsten zijn. Echter, het is belangrijk om wel onderscheid te maken omdat de benodigde behandeling bij elke aandoening uniek kan zijn. In dit artikel wordt geprobeerd het verschil tussen deze aandoeningen uit te leggen – en waarom het zo belangrijk is om een duidelijke en correcte diagnose te krijgen.

Wat is CVS?
CVS staat voor chronische vermoeidheidssysdroom en door de jaren heen zijn er verschillende definities aan gegeven. ME en CVS zijn twee verschillende diagnoses voor een erg vergelijkbare aandoening. Het algemene verschijnsel bij CVS en ME is dat er sprake in van een inspanningsintolerantie. Sommige mensen hebben last van een voedselintolerantie, waarbij bepaalde voedingsmiddelen voor gezondheidsklachten zorgen. Mensen die een inspanningsintolerantie hebben, kunnen niet tegen welke vorm van inspanning dan ook. De mens is gebouwd om te kunnen beweging en om zich in te spannen, je kunt je dus wel voorstellen dat CVS het dagelijks leven erg kan hinderen. Er zijn nog vele onderzoeken gaande naar deze aandoening.

Criteria CVS :
Een vermoeidheid die onverklaarbaar is; continu aanwezig is (en aanhoudt voor een half jaar of langer) of telkens terugkeert; nieuw is of een duidelijk begin heeft (dus niet het hele leven al aanwezig is); niet het gevolg is van voortdurende inspanning-, niet aanzienlijk vermindert door rust; een meer dan 50 % vermindering van het vroegere activiteitenniveau op het gebied van werk, studie, sociale of persoonlijke activiteiten tot gevolg heeft.

Allereerst moet het een vermoeidheid zijn die, zoals hierboven al werd omschreven, ernstig is en onverklaarbaar. Deze vermoeidheid wordt niet beter na rust. Het moet minstens zes maanden of langer aaneengesloten aanwezig zijn. Verder moet men minstens vier of meer van de volgende symptomen hebben:

Slecht geheugen en/of concentratiestoornissen
Gevoelige nek/hals of gevoelige lymfeklieren in de nek.(NB ze hoeven niet perse opgezwollen te zijn maar alleen gevoelig/pijnlijk. Dit kan een probleem vormen voor Fibromyalgie patiënten waarbij deze plekken zo wie zo al gevoelig zijn).
Pijnlijke keel (Waarbij er geen sprake is van een infectie)
Spierpijn
Gewrichtspijn (maar geen artritis)
Hoofdpijn in aanvallen die er voorheen niet was (spanningshoofdpijn of migraine)
Nachtrust waarvan je niet uitgerust wakker wordt.
Onbehaaglijk gevoel na inspanning(vermoeidheid, pijn en griepachtige symptomen na inspanning)

Chronisch vermoeidheidssyndroom(CVS) is ook een diagnose die volgens veel artsen onterecht gebruikt wordt voorMEwanneer mensen een langere tijd ernstig vermoeid zijn zonder duidelijk aantoonbare reden.Bij heel veel aandoeningenen/of ziekte is chronische vermoeidheid een van de symptomen, zoals bijvoorbeeld bij kanker, AIDS, MS enandereauto-immuunziekten, zo ook bij ME. Er is dan nader medisch onderzoek nodig om vast te stellen of het om ME gaat of om een andere aandoening die soortgelijke klachten veroorzaakt.

NB: Vijf van de bovengenoemde acht criteria zijn verbonden aan pijn en zijn ook dikwijls aanwezig bij Fibromyalgie patiënten. Voor beider aandoeningen, Fibromyalgie als Chronisch Vermoeidheids Syndroom, geldt dat eerst uitgesloten moet worden dat de pijn en vermoeidheid niet door een andere aandoening wordt veroorzaakt zoals: slechte schildklierfunctie, ijzergebrek, artritis en vele andere aandoeningen. Mocht een van deze eerder vermelde aandoeningen gevonden worden en aangepakt zijn maar toch blijven de Fibromyalgie symptomen aanwezig dan worden bovengenoemde aandoeningen gezien als aandoeningen die naast de CVS of FMS aanwezig zijn en dienen afzonderlijk behandeld te worden.

Wat zijn de symptomen van CVS?
Er zijn vele symptomen bekend, hieronder een rijtje met de meest voorkomende. Dit betekend niet dat iedereen met CVS dezelfde (of alle) symptomen tegelijk ervaart.

Extreme uitputting, zowel lichamelijke als mentale inspanning.
Niet alleen vermoeidheid maar ook spierpijn, duizeligheid en krachtbeperking
Bij mentale inspanningen: Geheugen- en concentratie verlies

Iedereen is wel eens oververmoeid of kan zich even niet goed concentreren, dit betekent echter niet dat je last hebt van CVS. Er zijn een aantal criteria waar je aan moet voldoen om de diagnose van CVS te krijgen. Hieronder een overzicht van de criteria opgedeeld in 3 onderwerpen.

Bron : www.arthritis.org/living-with-arthritis/tools-resources/expert-q-a/fibromyalgia-questions/chronic-fatigue-syndrome-fibromyalgia.php

Conclusie :
Het grote verschil tussen Fibromyalgie en CVS is het feit dat Fibromyalgie gepaard gaat met veel pijn en CVS gaat gepaard met overmatige vermoeidheid. Natuurlijk zijn er veel raakvlakken want mensen met Fibromyalgie zijn ook vaak moe en mensen met CVS hebben ook veel pijn. Het klopt dat het verschil soms moeilijk op te merken is en juist daardoor ontstaat het idee dat CVS, ME en Fibromyalgie een en dezelfde aandoening zijn. Maar niets is minder waar! Wanneer je vermoed dat je last hebt van Fibromyalgie, CVS of ME is het belangrijk om een correcte diagnose te laten uitvoeren. Want zodra de diagnose bekend is kun je starten met een adequate behandeling.

FIBROMYALGIE VS ME. (Myalgische encefalomyelitis)
Myalgische encefalomyelitis is een systemische neurologische aandoening die wordt geïnitieerd door een virale infectie. ME wordt gekenmerkt door (wetenschappelijk meetbare) schade aan de hersenen, en in het bijzonder aan de hersenstam die resulteert in disfuncties en schade aan bijna alle vitale lichaamssystemen en een verlies van normale interne homeostase. Aanzienlijk bewijs wijst erop dat ME wordt veroorzaakt door een enterovirus. Het begin van ME is altijd acuut en ME kan binnen slechts een paar weken worden gediagnosticeerd. ME is een gemakkelijk herkenbare afzonderlijke organische neurologische aandoening die kan worden geverifieerd door objectieve testen. Als alle tests normaal zijn, kan een diagnose van ME niet correct zijn.

ME kan voorkomen in zowel epidemische als sporadische vormen en kan extreem invaliderend of soms fataal zijn. ME is een chronische / levenslange ziekte die al eeuwen bestaat. Het deelt overeenkomsten met MS, Lupus en Polio. Er zijn meer dan 60 verschillende neurologische, cognitieve, cardiale, metabole, immunologische en andere ME-symptomen. Vermoeidheid is geen bepalend noch zelfs essentieel symptoom van ME. Mensen met ME zouden alles geven om slechts ernstig “vermoeid” te zijn in plaats van ME. Veel minder dan 0,5% van de bevolking heeft de duidelijke neurologische ziekte die sinds 1956 bekend staat als Myalgische Encephalomyelitis.

Myalgische encefalomyelitis en Fibromyalgie: zijn ze echt vergelijkbaar ?
Kortom, nee dat zijn ze niet. De beweerde gelijkenis tussen ME en Fibromyalgie komt puur vanwege het verkeerde geloof dat ME hetzelfde is als ‘Chronisch Vermoeidheidssyndroom.’ Maar ME en ‘CFS’ zijn allesbehalve synoniemen.

Verschillen tussen M.E. en Fibromyalgie omvatten de volgende:
Een van de meest fundamentele feiten over ME gedurende zijn geschiedenis is dat het voorkomt in epidemieën. Er is een geschiedenis van meer dan zestig geregistreerde uitbraken van de ziekte die teruggaat tot 1934 toen een epidemie van wat in eerste instantie poliomyelitis leek te zijn, werd gemeld in Los Angeles. Zoals met veel van de andere ME-uitbraken trad de uitbraak van Los Angeles op tijdens een lokale polio-epidemie. Er zijn nul Fibromyalgie uitbraken geweest. Fibromyalgie komt niet voor bij epidemieën.

ME is een infectieuze neurologische ziekte en vertegenwoordigt een belangrijke aanval op het centrale zenuwstelsel (CZS) door de chronische effecten van een virale infectie. Veel symptomen van M.E. zijn indicatief voor een virale infectie. Vooraanstaande ME-experts, namelijk Ramsay, Richardson, Dowsett en Hyde, (en anderen) hebben allemaal aangegeven dat ME wordt veroorzaakt door een enterovirus. Het bewijs dat bestaat om het concept van ME als een enterovirale ziekte te ondersteunen, is overtuigend. Fibromyalgie is echter nooit in verband gebracht met een virale prodromische aandoening en heeft geen virale symptomen en is in plaats daarvan veel waarschijnlijker veroorzaakt door hoofd- en nektrauma, auto-ongelukken enz.

De symptomen van ME en Fibromyalgie zijn ook compleet anders. Mensen met Fibromyalgie hebben ook niet de hartproblemen en orthostatische problemen die zo kenmerkend zijn voor ME, noch hebben ze de extreme inspanningsintolerantie die alle mensen met ME hebben. Fibromyalgie patiënten hebben ook niet de cardiale en cardiovasculaire symptomen die bij ME worden waargenomen, of de problemen die de homeostase handhaven, of de autonome symptomen, of de gastro-intestinale symptomen, of de disfuncties van het immuunsysteem, of de spierzwakte en verlamming, of een van de neurologische disfuncties .

De ernstige cognitieve gebreken die worden gezien bij ME. worden nooit gezien bij Fibromyalgie. Mensen met ernstige Fibromyalgie verliezen niet de kracht van spraak of het vermogen om te lezen of te schrijven als mensen met ernstige ME doen. Ze hebben geen aanvallen. De hersenlaesies die worden gezien in de hersenscans van ME-patiënten met dergelijke cognitieve problemen (en schade aan de hersenen) worden nooit gezien bij Fibromyalgie. Er is niet hetzelfde niveau of soort schade aan de hersenen bij Fibromyalgie als bij ME. Met dit uitleg mag het duidelijk zijn dat Fibromyalgie en ME niet veel met elkaar gemeen hebben.

Conclusie :
Er zijn vele verschillen tussen Fibromyalgie en Myalgische Encephalomyelitis, en het is van vitaal belang dat ze altijd zo worden gezien ten behoeve van alle betrokken patiënten.

Bron : www.hfme.com

Diagnostische testen voor ME/CVS en MS
Er zijn momenteel geen goede diagnostische testen of biomarkers in gebruik voor zowel ME/CVS als multiple sclerose (een aantal testen worden echter wel bestudeerd). In tegenstelling tot wat iedereen denkt, kan een MRI van de hersenen ME/CVS niet perse onderscheiden van MS. Hersenlaesies op een MRI wordt tot bij 50% van de gevallen met ME/CVS gezien. Zelfs lumbale puncties (spinaal vocht aftappen) in klinisch gebruik kunnen deze twee niet uit elkaar halen. Zowel ME/CVS als multiple sclerose (en andere ziekten) kunnen oligoclonale banden vertonen in de liquor of het hersenvocht. Ook zijn visuele evoked potentials (VEP) niet diagnostisch. Echter zijn perifere zenuw- en spierschade bijna niet voorkomend bij MS, maar kunnen vaak aangetoond worden bij ME/CVS.

Sommige bloedtesten zijn erg typisch bij ME/CVS, waaronder een lage bezinkingssnelheid (BSE kan zelfs 0 zijn), hoewel een klein aantal patiënten een verhoogde BSE heeft. ME/CVS patiënten vertonen vaak een belangrijke immuun disfunctie. Vooral IgG1 en IgG3 subklasse deficiënties en verminderde NK celfunctie komen vaak voor, hoewel deze immuun testen slechts zelden uitgevoerd worden.

XMRV, ME/CVS en MS
XMRV is een recent ontdekt retrovirus dat teruggevonden werd bij het merendeel van de ME/CVS-patiënten in een studie, die veel media-aandacht kreeg en gepubliceerd werd in het tijdschrift Science in 2009. Later waren verschillende studies niet in staat om zo’n verband te vinden, terwijl verschillende andere groepen wel in staat waren om de resultaten te repliceren.

Sommige ME/CVS activisten zijn nu behandelingen voor XMRV aan het testen, min of meer als een diagnostische test voor ME/CVS, maar dat is zeer controversieel. Niet alleen hebben niet alle ME/CVS-patiënten XMRV, maar het is onduidelijk of MS patiënten het hebben. Preliminaire bevindingen van XMRV in “atypisch MS” werden wel gerapporteerd. Een klein percentage van gezonde mensen draagt ook XMRV bij zich.

Verschillen in de symptomen
Momenteel is de enige methode van differentiaal diagnose van MS en ME/CVS door te kijken naar de symptomen. Terwijl alle andere soorten van neurologische symptomen gemeenschappelijk zijn bij beide ziektes, is optische neuritis (inflammatie van de optische zenuw) typisch voor MS maar ongewoon bij ME/CVS (veel andere gezichtsstoornissen zijn echter wel normaal bij ME/CVS). Paresthesieën (abnormale sensaties) worden vaak geassocieerd met beide ziektes, maar neigen meer op steeds verschillende plaatsen (verspringend) voor te komen bij ME/CVS.

Ernstige post-exertionele malaise is uniek voor ME/CVS. Zowel fysieke als lichamelijke inspanning zorgen ervoor dat de vermoeidheid, zwakte, pijn, koorts en neurologische symptomen verergeren. Sommige patiënten beschrijven de symptomen als griepachtig, anderen voelen zich “vergiftigd”. De malaise kan meer dan 24u vertraagd zijn en kan dagen, weken of zelfs maanden duren.

ME/CVS heeft meestal ook niet-neurologische symptomen, in het bijzonder allergische en immuunsymptomen (zoals koorts en gezwollen lymfeklieren), hoewel niet alle patiënten die hebben. Gastro-intestinale, pulmonaire en huidsymptomen komen veel voor. Velen hebben hartproblemen, vaak diagnosticeerbare hartschade zoals mitralisklepprolaps of myocarditis.

Mensen met ME/CVS zijn vaak extreem gevoelig voor medicatie en alcohol. Warmte-intolerantie is een onderdeel van zowel ME/CVS als MS, maar neigt ernstiger te zijn bij MS. ME/CVS-patiënten verdragen vaak even slecht koude als hitte.

Multiple sclerose doet zich vaak voor als terugvallen of aanvallen. Het verloop van ME/CVS kan sterk variëren, met exacerbaties van de ziekte die vaak “crashes” genoemd worden. Infecties en stress kunnen terugvallen bij beiden veroorzaken, maar ME/CVS crashes zijn het meest typisch het resultaat van een inspanning.

Doet de diagnose er toe?
ME/CVS en multiple sclerose worden meestal met verschillende medicijnen behandeld. De interferonen die gebruikt worden bij de behandeling van MS worden soms ook gebruikt bij ME/CVS, maar dit is niet de standaardbehandeling. Interessant is dat de beste behandeling voor zowel MS als ME/CVS de immunomodulator low dose naltrexone blijkt te zijn. Antiviralen tegen herpesvirussen zijn een andere doeltreffende behandeling voor ME/CVS, ook occasioneel gebruikt bij MS. Ironisch genoeg kan voor veel mensen met ME/CVS het krijgen van een foute diagnose MS eigenlijk heel gunstig zijn, aangezien laatstgenoemde beter erkend en geaccepteerd is door de maatschappij, inclusief dokters, leken en de sociale zekerheid / verzekeringsmaatschappijen, en veel ME/CVS-patiënten krijgen toch geen fatsoenlijke behandeling.

Of ME/CVS en MS naast elkaar kunnen bestaan is controversieel, er bestaat geen duidelijke consensus.

Bronnen:
Poser, Charles M. The Differential Diagnosis Between Mulltiple Sclerosis and Chronic Fatigue Postviral Syndrome. In the book: Hyde B, (ed.) The Clinical and Scientific Basis of Myalgic Encephalomyelitis/Chronic Fatigue Syndrome. The Nightingale Research Foundation 1992.
https://www.me-gids.net/module-ME_CVS_docs-viewpub-tid-1-pid-756.html

Disclaimer: De informatie in dit artikel is enkel voor educatieve doeleinden en mag niet gebruikt worden voor diagnose of behandeling zonder het advies van een zorgverlener. Iedere lezer die bezorgd is over zijn of haar gezondheid dient contact op te nemen met een arts voor advies.